Algemene beschouwing VVD Noordenveld op gemeentelijke begroting 2021

Algemene beschouwing PB2021  

Datum:                 maandag 9 november 2020

Van:                      fractie VVD-Noordenveld

Betreft:                algemene beschouwing

Inleiding

Voorzitter, op deze bijzondere manier, maar inmiddels toch alweer redelijk normaal, misschien zelfs wel het nieuwe normaal behandelen we de programmabegroting 2021 en het meerjarenperspectief 2022 ev. Deze begroting is alweer de voorlaatste van deze bestuursperiode en zelfs laatste waarin dit college en deze coalitie in een volledig jaar haar plannen uit het coalitieakkoord kan en wil uitvoeren.

VVD Noordenveld vind het ook bijzonder dat dit college niet met concrete voorstellen komt om plannen uit het coalitieakkoord tegen het licht te houden. Er worden wel voorstellen gedaan om investeringen uit te stellen, echter zijn dit nauwelijks onderwerpen vanuit het coalitieakkoord. Voorstellen tot het schrappen of voorlopig bevriezen van plannen uit het akkoord hadden daadkracht getoond, jammer college een gemiste kans.

Deze begroting voldoet aan de richtlijnen welke zowel landelijk als provinciaal zijn gesteld. De begrotingen 2021 en 2024 zijn sluitend. 2023 maar zeker ook 2022 zijn een heel ander verhaal. Om 2022 sluitend te krijgen moet er nog ruim € 700.000 structurele ruimte worden gevonden. De OZB is in deze begroting wel al met maar liefst ruim 12% gestegen. Voorzitter u begrijpt natuurlijk wel dat dit voor VVD Noordenveld geen optie is. Door de verlaging van de rioolheffing valt de lastenverzwaring voor onze inwoners mee. Echter is dit niet een doekje voor bloeden? De heffingssystematiek wilt u aanpassen waardoor meer inwoners kwijtschelding kunnen aanvragen, ogenschijnlijk sympathiek. Deze kwijtschelding moet echter wel opgebracht worden door de overige inwoners, waardoor juist de grote o zo belangrijke middengroep weer benadeeld wordt.

In onze bijdrage over de begroting 2020 noemde VVD Noordenveld het al regeren is vooruit zien. Herijking en herbezinning van plannen is noodzakelijk. Ik citeer mezelf niet graag maar toch wil ik de/onze/mijn woorden van vorig jaar herhalen; 'wordt het niet eens tijd om het coalitieakkoord tegen het licht te gaan houden en te kijken waar het een ‘tonnetje’ of misschien wel een ‘miljoentje’ minder kan'. Voorzitter is het hier inmiddels geen tijd voor. Sterker nog het is spreekwoordelijk 5 voor 12. De financiën van Noordenveld en met ons vele gemeenten staan onder druk, extreme druk zelfs. Laten we met elkaar voorkomen dat het 5 over 12 wordt en we een artikel 12 gemeente worden. Ook al hebben we daar ook wel eens eerder aan gerefereerd dat een beetje extra toezicht op de uitgaven van deze gemeente helemaal geen kwaad kunnen. 

VVD Noordenveld is van mening dat we moeten stoppen met de huidige plannen van de centrumontwikkeling Roden. Alleen deze week hebben we als Raad nog de mogelijkheid om de plannen een halt toe te roepen. Wanneer we nu instemmen met de begroting wordt de aanbesteding gestart en is het vervolgens erg moeilijk om nog een stap terug te doen. VVD Noordenveld blijft van mening dat het plan Beune zoals deze door de Zakenkring Roden is gepresenteerd recht doet aan de wensen van alle partijen. Zowel voor de ondernemers als voor de bewoners en bezoekers van het centrum van Roden is dit plan goed genoeg. Het centrum wordt verfraaid en de parkeerproblematiek gereguleerd en dit alles voor een aanzienlijk lager bedrag. Destijds is een bedrag genoemd van ongeveer € 500.000,-, laten we het ruim rekenen en voor het gemak € 1.000.000 noemen voor de uitwerking en uitvoering van de plannen van Beune. 1 miljoen is een heel ander bedrag dan de ruim 7,5 miljoen euro welke het plan nu moet gaan kosten. € 2,4 miljoen moet betaald gaan worden uit het rioolfonds, de overige 5 miljoen moet betaald worden door onze inwoners. Het eindresultaat zal niet veel anders worden. Vele van deze extra miljoenen worden namelijk uitgegeven aan het verleggen van kabels en leidingen en laten juist die zijn nog geen 20 jaar geleden vervangen bij de vorige reconstructie van het centrum van Roden. Daarnaast wordt er een fors bedrag uitgegeven aan ambtelijk inzet of de inhuur hiervan. Deze inzet zijn we juist elders binnen de organisatie zo hard nodig. De huidige projectleider zou prima versterking zijn van het team ontwikkeling.

Ja voorzitter u hoort het goed het team ontwikkeling. De komende jaren moeten we gaan ontwikkelen er moet gebouwd worden. De kavels op het Oosterveld in Norg zijn populair, eigenlijk hadden we dit ook niet anders verwacht. Fase 2 en 3 moeten worden ontwikkeld, er moet nagedacht worden over de infrastructuur. Dit geldt ook voor Peize Zuid en prachtige klus en uitdaging voor deze bevlogen projectleider.

In Roden Zuid moet ook iets gaan gebeuren. Het voorstel van het college was naar onze mening echter te voorbarig. Men noemt het een startdocument, maar hierbij mist een stap en misschien ook wel een visie. VVD Noordenveld is van mening dat eerst een visiedocument moet komen welke voor moet worden gelegd aan onze inwoners. Moet er dan niets gebeuren, ja zeker wel. Binnen het gebied moet op zeer korte termijn een gebied worden aangewezen voor woningbouw en dat geldt ook voor nieuwbouw van de manege. Beiden kunnen een plek krijgen aan de randen van het gebied zonder dat dit een grote aantasting geeft aan het gebied. Sterker nog er ontstaan zelfs kansen door de verplaatsing van de manege. De huidige locatie komt vrij en kan worden ingezet voor de wateropgave en daarmee een groen-blauwe zone vormen.

De manege vormt een mooi bruggetje naar het ISAP. In dit geval zelf een letterlijk bruggetje en wel over de Loop. Korfbalvereniging Noordenveld was 1 van de verenigingen welke gebruik heeft gemaakt van het inspraakrecht. Duidelijk werd dat er iets moet gebeuren, nog duidelijker werd het ons dat het bestuur vooruit denkt. Een kunstgrasveld is noodzakelijk en kan eigenlijk niet langer wachten. VVD Noordenveld snapt dit en vooral de mogelijkheid om het veld bij een eventuele verplaatsing van de accommodatie her te gebruiken is voor onze fractie een goede basis om  in 2021 een kunstgrasveld aan te leggen aan de Borglaan in Roden. Het ISAP is meer dan alleen voetbal en voor ons gevoel heeft deze wethouder veel toezeggingen gedaan, maar kan deze na alle investeringen in voetbal niet meer nakomen. Voorzitter wij willen graag de wethouder helpen om deze toezegging wel na te komen. Het benodigde budget hebben we gevonden bij de Sport Campus Peize. Een prachtig plan, maar te ambitieus en zeker in deze tijd niet reëel en ook niet gedragen door de gehele Paiserbevolking. Natuurlijk moet VV Peize een nieuw clubgebouw krijgen, fractiegenoot Hoving zag tijdens het bezoek vorig najaar aan VV Peize veel herkenning uit het verleden. En ja voorzitter dan hebben we het over herkenning uit vervlogen tijd, de jaren '70. De reeds beschikbaar gestelde 1,15 miljoen moet echter het uitgangspunt zijn voor de nieuwbouw. De campusgedachte moeten we voorlopig laten varen. De 1,5 miljoen welke niet gebruikt wordt kan ingezet worden voor de uitvoering van de overige plannen uit het ISAP. Voorzitter nogmaals, graag helpen we deze wethouder om al zijn toezeggingen na te komen, hij kan volgens ons deze hulp erg goed gebruiken.

Na onze zorgen over het ISAP te hebben uitgesproken verdient de zorg aandacht in onze beschouwing. Het sociaal domein is kwetsbaar en de reserve blijft krimpen. De bodem van de reserve is inzicht en dat baat ons zorgen. De gevolgen van de Coronacrisis gaan mogelijk ook invloed hebben op het sociaal domein, we weten het echter nog niet. Wat we wel weten is dat het college geoormerkt geld vanuit het rijk bedoeld voor wettelijke verplichte taken niet gaat bestemmen voor het sociaal domein, maar deze toevoegt aan de algemene middelen en daarmee deze programmabegroting sluitend wil krijgen. Voorzitter; VVD Noordenveld kan erg duidelijk zijn: geld van de zorg, blijft van de zorg! Het komend jaar moeten we erg alert zijn op de uitgaven binnen het sociaal domein. Kan het college toezeggen dat nog meer dan nu al het geval is de raad wordt geïnformeerd over tegenvallers en tekorten.

Voorzitter dan mogen we natuurlijk vanavond het stiefkindje van dit college niet vergeten, ons prachtige buiten gebied. Vanaf het aantreden van dit college lijkt deze krachtige groene ader niet belangrijk te zijn en ook in deze begroting wordt gemakshalve wegens onvoldoende capaciteit geen uitvoering gegeven aan de agenda buitengebied. Die capaciteit is er wel degelijk wanneer u het ons vraagt alleen u stelt andere prioriteiten. Voor het gemak worden ook de toegangspoorten en het budget voor cofinanciering van veilig verlichte fietspaden geschrapt.

Gemeente Belangen heeft zich hard gemaakt voor het oprichten van een dorpenfonds. Juist de kleine kernen zouden moeten profiteren van dit geoormerkte geld welke de leefbaarheid kan versterken. Tot onze verbazing zien we, naar onze mening, oneigenlijk gebruik van deze spaarpot. De meeste uitgaven zijn gedaan voor projecten in Norg, Peize en Roden, en juist niet in de kleine kernen. VVD Noordenveld wil hierdoor de helft van het nog beschikbare geld gaan gebruiken voor de agenda buitengebied zodat het wel terecht komt op de plekken waarvoor het bedoeld is.

Als je zegt dat je keuze moet maken moet je zelf ook met voorstellen komen. Het valt echter niet mee om helder zicht te krijgen op de uitgaven of verplichtingen welke de gemeente Noordenveld heeft. De voorstellen welke het college doet om de begroting sluitend te krijgen zijn maar een klein deel van de onderwerpen waarop impopulaire keuzes gemaakt kunnen worden. VVD Noordenveld ziet graag dat er onderzoek wordt gedaan naar het mogelijk afstoten van de Dobbe in Roden. De huidige activiteiten kunnen volgens ons prima elders worden ondergebracht. De vrijkomende locatie kan naar onze mening prima ingezet kunnen worden in de vraag naar woningen in Roden centrum. Juist op deze locatie zouden woningen voor jonge gezinnen niet misstaan.

Voorzitter, aan het begin van ons betoog is de gevreesde OZB stijging al even genoemd. Gelukkig geeft u onze een aantal keuze mogelijkheden en is eigenlijk elke variant mogelijk, zij het niet dat er wel elders dekking gezocht moet worden. VVD Noordenveld kiest vanavond voor de variant van 2% stijging en wil niet nu al zich vastleggen aan de stijging van de OZB over de jaren 2022-2024 van jaarlijks 4,5%. Alles met elkaar stelt u daardoor voor om in 4 jaar tijd de OZB met bijna 25% te laten stijgen, voor VVD Noordenveld is dit onacceptabel.

Het verhogen van de OZB met 2 ipv van 7,5% kost ons € 329.000,-. VVD Noordenveld wil deze kosten dekken door: het gevraagde budget van de Sport Campus Peize te gaan halveren en qua totale investering terug te gaan naar het oorspronkelijke bedrag van € 1,15 miljoen. Hierdoor is er ook nog ruimte binnen de kapitaalslast om een kunstgrasveld voor korfbalvereniging KV Noordenveld te bekostigen.

Het verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed kan minimaal een jaar worden uitgesteld. Dit geldt ook voor de aanschaf van een nieuw document management systeem (DMS). De vertrouwelijke brief van afgelopen weekend vraagt om een toelichting van het college. Geplande investeringen moeten worden heroverwogen, is het allemaal wel nodig. Nieuwe vloerbedekking of stoelbekleding in sportcentrum de Hullen zijn wat ons betreft leuk, maar niet noodzakelijk, zeker niet in deze tijd. Een product hoeft niet vervangen te worden als het economisch is afgeschreven.

Ja voorzitter dan zien we een bezuiniging op het ambtelijk apparaat ook als één van de mogelijkheden. Het is naar onze mening niet langer nodig om een trimesterrapportage op te stellen. Per rapportage kost dit gauw € 35.000,- een ruime raadsmeerderheid ziet hiervan niet de noodzaak om deze te behandelen. Deze minimaal € 70.000,- wordt nu erg makkelijk over de balk gesmeten en is toch ruim 1% OZB stijging. Leuker kunnen we het niet maken wel makkelijker.

VVD Noordenveld door het stoppen van de huidige centrum plannen van Roden ruimte om te besparen op inhuur van 'dure' project managers.

Tot slot voorzitter, dit brengt mij tot een afronding. Deze begroting is er één van doorschuiven en doordrammen, waarbij onze inwoner de rekening gepresenteerd krijgt, dit kan en mag niet naar onze mening.

Al u goed geluisterd heeft naar ons betoog heeft u, tussen de regels door, een aantal amendementen en moties aangekondigd horen worden. Samengevat zijn dit de volgende amendementen; verlagen OZB, herziening Dorpenfonds, stopzetten ontwikkelingen centrum Roden, herziening Sport Campus Peize, budget geoormerkt geld sociaal domein inzetten in het sociaal domein. De 2 moties hebben betrekking op een onderzoek naar de afstoot van de Dobbe en het afschaffen van de trimesterrapportage. De amendementen zullen afhankelijk van de beantwoording in 2e termijn worden ingediend. Dank voorzitter.